Ks. Stanisław Styrna SDB w „Encyklopedii Solidarności”

We wtorek 12 lutego o godz. 17.00 w Sali Renesansowej Ratusza w Poznaniu odbyła się prezentacja II tomu „Encyklopedii Solidarności”. Jest ona publikowana w tzw. systemie holenderskim i stanowi największe, jak dotychczas, kompendium wiedzy na temat opozycji w PRl w l. 1976-1989. Wśród 1223 biogramów i haseł rzeczowych znalazł się także biogram ks. Stanisława Styrny SDB. 

W latach 80 – tych ks. Styrna pełnił funkcję dyrektora wspólnoty zakonnej i proboszcza parafii św. Rodziny w Pile. We wrześniu 1980 r. stał nie się nieformalnym kapelanem NSZZ „Solidarność”. Był przez związkowców zapraszany z wykładami z Katolickiej Nauki Społecznej na najważniejsze dla nich wydarzenia, jak przykładowo Walne Zjazdy Delegatów. Święcił związkowe sztandary i krzyże do zakładów pracy. Publikował na łamach prasy solidarnościowej. Ks. Styrna zainicjował wówczas przy parafii św. Rodziny także działalność Klubu Inteligencji Katolickiej, który w przypadku regionu pilskiego stanowił dla związku silne zaplecze wspierające solidarnościowe protesty. Członkowie KIK-u oraz ks. Styrna byli doradcami związkowymi. Po wprowadzeniu stanu wojennego od pierwszych jego dni proboszcz parafii św. Rodziny włączył się w społeczny opór. Na plebanii ukrywał działaczy związkowych, którym groziło aresztowanie, odwiedzał internowanych w Gębarzewie, opiekował się materialnie ich rodzinami, upominał się u władz administracyjnych i partyjnych oraz w KW MO o godne traktowanie przetrzymywanych w ośrodkach odosobnienia. W latach 80 – tych SB uważała księdza Styrnę, o czym dowiedzieć się dzisiaj możemy z dokumentów wytworzonych przez aparat represji, za centralną postać pilskiej opozycji. Za swoją aktywność był wielokrotnie represjonowany, karany kolegiami ds. wykroczeń, prowadzono przeciwko niemu Sprawę Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Społecznik” oraz SOR krypt. „Bosko”, w której odnotowywano donosy na wszystkie nieprawomyślne wystąpienia salezjanów z inspektorii św. Wojciecha. 

W 1982 r. ks. Stanisław Styrna stanął na czele Diecezjalnego Komitetu Pomocy Region Piła, który zajmował się organizowaniem pomocy więzionym za przekonania oraz rodzinom represjonowanych. Po zakończeniu stanu wojennego, od 1984 r. ks. dziekan organizował przy parafii Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej i Dni Społeczne, które w tamtym czasie były jedyną przestrzenią wolnej myśli i szeroko oddziaływały na cały region. W Pile pojawiali się przy tej okazji znani naukowcy, przedstawiciele świata kultury, działacze podziemia solidarnościowego. Ważne miejsce formacji religijnej i społecznej wiernych odgrywała wówczas także pilska pielgrzymka piesza na Jasną Górę, której przewodził ks. Styrna, a brali w niej udział m.in. byli internowani, członkowie zdelegalizowanego po stanie wojennym KIK-u, działacze podziemnej „Solidarności”. Na trasie odbywało się wiele konferencji na temat bieżących wydarzeń, pojawiała się też solidarnościowa symbolika, którą skrzętnie odnotowywało SB. W ciągu roku wbrew władzom organizowano stanowe piesze pielgrzymki do Skrzatusza: mężczyzn, kobiet, młodzieży. 

W tej dekadzie udało się pilskiemu proboszczowi i dziekanowi przeprowadzić zwycięską walkę o kaplicę w nowo wybudowanym szpitalu zespolonym w Pile. W 1984 został tez mianowany przez Episkopat Polski członkiem Komisji ds. Ludzi Pracy, co było wielkim wyróżnieniem. Za swoje zaangażowanie duszpasterskie i społeczne w l. 80 – tych został w 2007 r. Honorowym Obywatelem Miasta Piły. 

Promocja II tomu Encyklopedii Solidarności miała bardzo uroczysty przebieg. Okolicznościowy wykład na temat form oporu społecznego po wprowadzeniu stanu wojennego wygłosił prezes IPN dr Łukasz Kamiński. Następnie odbyła się dyskusja na temat encyklopedii z udziałem dr Kamińskiego, Przemysława Miśkiewicza ze Stowarzyszenia Pokolenie, dra Grzegorza Waligóry - redaktora tegoż tomu encyklopedii oraz lidera i legendy poznańskiej opozycji solidarnościowej Janusza Pałubickiego. Dodać należy, że promocja odbyła się w rocznicę największej demonstracji w Poznaniu w stanie wojennym do jakiej doszło 13 lutego 1982 r. pod Pomnikiem Poznańskiego Czerwca. Została ona wówczas brutalnie stłumiona przez ZOMO. Zakatowany został 29 – letni Wojciech Cieślewicz, młody dziennikarz i opozycjonista, który zmarł po kilku dniach w szpitalu. W miejscu jego pobicia na moście Teatralnym każdego 13 lutego pojawiają się kwiaty i znicze. 

W tej części spotkania wręczano także egzemplarze encyklopedii wszystkim tym, o których znalazły się w niej wzmianki. W imieniu ks. Styrny odebrał ją autor jego biogramu ks. Jarosław Wąsowicz SDB. W tych dniach „Encyklopedia Solidarności” została przekazana adresatowi przez ks. inspektora Marka Chmielewskiego w czasie wizytacji domu zakonnego w Szczecinie, do którego obecnie przynależy ks. Styrna. 

 Promocję podsumował koncert barda Jacka Kowalskiego, jednocześnie pracownika naukowego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, który zaprezentował kilka utworów ze swojej najnowszej płyty. 

ks. Jarosław Wąsowicz SDB