Dwa dni temu, 6 marca, minęła 76 rocznica I Kongresu Polaków w Niemczech, który odbył się w 1938 roku w berlińskim Theater des Volkes. Stał się on podsumowaniem wielu lat pracy organicznej o zachowanie polskości tych, którzy zamieszkiwali tereny Niemiec. Na Kongres z całej ówczesnej III Rzeszy przybyło 5 tysięcy delegatów, Polaków spod znaku Rodła. Odważnych ludzi, którzy pomimo skrajnie niesprzyjającej sytuacji politycznej byli wierni narodowym wartościom i tradycjom.
Sam znak pod którym jednoczyli się nasi rodacy ma bogata symbolikę i ciekawą historię. Kiedy do władzy doszedł Hitler i nakazano wszystkim organizacjom stosowanie symboliki nazistowskiej, Związek Polaków w Niemczech stanął przed dylematem, jak ominąć nakazy, a jednocześnie wyakcentować swoją narodową przynależność. W 1933 r. po wielu dyskusjach jako znak Polaków w Niemczech przyjęto zaproponowany przez Janinę Kłopocką projekt graficzny Rodła. Przedstawiał on stylizowany biały bieg Wisły na czerwonym prostokątnym tle, z zaznaczonym stołecznym królewskim miastem Krakowem, który symbolizował ciągłość Państwa Polskiego, kolebkę i stolice narodowej kultury. Oznaczał łączność Polaków z Niemiec z macierzą i był przeciwstawiany swastyce, chociaż graficznie przypominał jej połowę. W ten sprytny sposób Polacy w Niemczech uniknęli przyjęcia symboliki nazistowskiej.
Na wspomnianym kongresie wykonano po raz pierwszy „Pieśń Rodła”, której słowa napisał Edmund Osmańczyk. Warto je w tym miejscu przywołać: „Od wieków wszystko zwyklim kłaść w ofierze, od wieków walczyć co dnia wciąż na nowo, o okruch prawa, polskie „W Boga wierzę”, o polską duszę, każde polskie słowo. Idziemy z siłą co płynie z słuszności, nam walka hartem, a siłą wytrwanie i przysięgamy na swych Ojców kości-o sprawę walczyć nigdy nie ustaniem! Jesteśmy Polakami! I tego żadna moc nie zmieni! Bóg z nami, Sprawa z nami, Bóg nam wiarą serca rozpłomienił! Rodło królewskie mamy!”. Ustanowiono wówczas także pięć Prawd Polaków, które stanowiły ideową podstawę działalności Związku Polaków w Niemczech, z czasem stały się swoistym katechizmem dla wielu polskich pokoleń: 1. Jesteśmy Polakami; 2. Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci; 3. Polak Polakowi Bratem!; 4. Co dzień Polak Narodowi służy; 5. Polska Matką naszą – nie wolno mówić o Matce źle!
Dziś symboliki Rodła używa wiele organizacji w kraju i zagranicą. W Polsce na terenach, których przed wojną działał Związek Polaków w Niemczech, istnieje także kilka klubów piłkarskich, które w nazwie noszą ten symbol narodowy: Rodło Kwidzyn, Rodło Opole, Rodło Granowice, Rodło Górnik, Rodło Trzciano. Ważne jest jednak to, aby pamiętać o jego historii i przesłaniu. Wciąż zarówno słowa „Pieśni Rodła”, jak i pięć „Prawd Polaków”, mogą stać się inspiracją nie tylko dla tych, którzy za chlebem muszą dziś przebywać na emigracji, ale także dla nas, w kraju, by w kosmopolitycznej rzeczywistości, ocalić to co polskie i pamiętać skąd nasz ród.
ks. Jarosław Wąsowicz SDB
(Gazeta Polska Codziennie, 8 - 9 marca 2014 r.)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz